เมื่อพูดถึง “ภาษาโคราช” หลายคนอาจสงสัยว่ามันคืออะไร และมีความเกี่ยวข้องกับภาษาอีสานแค่ไหน แม้ว่านครราชสีมาจะเป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ในภาคอีสานของประเทศไทย แต่ภาษาโคราชกลับมีความแตกต่างที่น่าสนใจ ซึ่งทำให้หลายคนลังเลว่าภาษาโคราชจัดอยู่ในกลุ่มเดียวกับภาษาอีสานหรือไม่
วันนี้เราก็ได้ไปหาข้อมูล มาไขข้อสงสัยเพื่อนๆ กันแล้ว ว่าภาษาโคราชคืออะไร ใช่ภาษาอีสานรึเปล่า คนโคราชเขาพูดภาษาอะไร ภาษาอีสานหรือ ภาษาโคราช มาดูคำตอบกันเลย
ไขข้อสงสัย ภาษาโคราชคืออะไร ใช่ภาษาอีสานรึเปล่า?
ภาษาโคราชเป็นภาษาท้องถิ่นที่ใช้กันในจังหวัดนครราชสีมาและบางพื้นที่ใกล้เคียง เช่น อำเภอลำปลายมาศ นางรอง หนองกี่ ละหานทราย (บุรีรัมย์) และอำเภอจัตุรัส บำเหน็จณรงค์ (ชัยภูมิ) แม้จะอยู่ในภาคอีสาน แต่ภาษาโคราชกลับแตกต่างจากภาษาอีสานทั่วไป เพราะไม่ได้ใช้สำเนียงแบบ “เว้าลาว” ทำให้ภาษาโคราชมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว และไม่เป็นที่รู้จักกว้างขวางเท่าภาษาถิ่นอื่น ๆ
ลักษณะเด่นของภาษาโคราช
ภาษาโคราชมีสำเนียงที่ผสมผสานระหว่างภาษากลาง ภาษาอีสาน และบางครั้งคล้ายสำเนียงทางภาคตะวันออก เช่น ระยองหรือจันทบุรี นอกจากนี้ แต่ละอำเภอในโคราชก็มีสำเนียงและคำศัพท์เฉพาะตัว เช่น
- คำว่า “ดู” จะออกเสียงเป็น “ดู๋” ในอำเภอพิมายและโนนสูง แต่ในเขตเมืองจะพูดว่า “ดู” ตามปกติ
- คำว่า “ไม่” กลายเป็น “มิ” และ “อะไร” จะพูดว่า “ไอ๋” หรือ “อาย” ในบางพื้นที่
คำที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะ
คำสร้อยที่ติดท้ายคำพูด
- “หมด” จะพูดว่า “หมดจาก (มดจาก)”
- “ไปละนะ” กลายเป็น “ไปละเด้อ”
- “มาก” จะพูดว่า “มากโพด”
- “จืด” จะพูดว่า “จืดจ๋องหล่อง” หรือ “จืดจ่องหล่อง”
คำเฉพาะที่ไม่มีในภาษาถิ่นอื่น
- “เข่าแข็ง” หมายถึง ข้าวสวย
- “จำหืน” หมายถึง ฝืนหรือเสแสร้ง
- “ปะลมปะเล” หมายถึง ผสมผเส
- “พูดเดิม” หมายถึง นินทาลับหลัง
คำที่บ่งบอกถึงคนโคราช
- “จะรีบไปไหน” คนโคราชจะพูดว่า “จะด่วนไปไหน” หรือ “จิด่วนไปไหน”
- “ดูซิ” จะพูดว่า “ดูถัวะ” หรือ “ดูทั่วะ”
- “เดินไปมาอย่างกระวนกระวาย” คนโคราชจะพูดว่า “เดินหลำละหลำหล่าย”
เสน่ห์ของภาษาโคราช
ภาษาโคราชสะท้อนถึงวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของคนในพื้นที่ได้อย่างลึกซึ้ง ทั้งคำพูด สำเนียง และคำเฉพาะต่าง ๆ ทำให้ผู้ที่ได้ยินรู้ทันทีว่าเป็นชาวโคราชแท้ นี่คือหนึ่งในความงดงามของภาษาท้องถิ่นที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์และสืบทอดต่อไป